CÁI NHÌN VỀ TỰ DO

Chúng ta không thể phủ nhận việc con người hôm nay chiếm hữu và hưởng thụ nhiều hơn. Nhưng hơn bao giờ hết, con người cảm thấy cô đơn, đau khổ, lạc lõng, thiếu vắng tình yêu, nên con người càng khao khát được tự do và hạnh phúc. Chúng ta thử dừng lại vài khoảnh khắc sau ngày làm việc vất vả để suy tư về điều đó. Nếu hạnh phúc con người được đo lường bằng mức độ chiếm hữu và hưởng thụ, lẽ ra con người ngày nay hạnh phúc hơn bất cứ ai vào thời điểm khác trong lịch sử chứ ? Nhưng tại sao con người vẫn thấy mình bất hạnh ?

Hãy nhìn vào thực tế hôm nay : xã hội dường như làm đảo lộn tất cả mọi trật tự luân lý do chủ thuyết sai lầm như thuyết duy vật, «sống hưởng thụ». Thật sai lầm, khi con người cho mình có quyền tự do hưởng thụ tất cả mọi sự và khai trừ Thượng Đế ra ngoài cuộc sống. Đại diện cho nền văn minh Tây Âu, triết gia Frederic Nietzsche tuyên bố : «Thượng Đế đã chết rồi». Con người coi mình làm chủ tự do tuyệt đối. Trong khi đó, Thiên Chúa là Đấng tự do tuyệt đối thì con người lại truất phế Ngài. Phong trào triết học hiện sinh mà ông tổ là Jean Paul Sartre, đã nhân danh tự do tuyệt đối của con người, khi nói : «Con người chỉ có tự do đích thực, khi con người nhảy lên làm Thiên Chúa, vì còn chấp nhận Thiên Chúa, con người sẽ mất hết tự do».

Chủ thuyết đó đã ăn sâu vào tâm trí con người, làm giảm đi tinh thần cũng như giá trị sự sống. Hơn nữa, với xã hội hôm nay, tự do hưởng thụ và tự do khoái lạc là điều thích hợp, biện minh cho sự từ chối và quên lãng Thiên Chúa. Để bù lại đó là xã hội đồi trụy, biết bao thứ tiêu khiển tìm cách khỏa lấp cơn khát của lương tâm là giá trị tinh thần được sống mà Thiên Chúa qua Đức Kitô đã ban cho : «Ta đến để cho chiên được sống và sống dồi dào» (Ga10,10).

Quả là thảm trạng cho thế giới tương lai, trong khi nhân loại đặt tin tưởng vào thế hệ mới, tương lai rực rỡ của giới trẻ. Họ đang làm gì và sống thế nào ? Trước mắt nhân loại đang nhìn thấy đa số thế hệ trẻ lao mình xuống vực thẳm trong sự đồi bại. Bởi họ trực tiếp đón nhận chủ thuyết lệch lạc như miếng mồi ngon hợp khẩu vị. Do đó, xã hội bị chìm sâu trong trụy lạc và tội ác như : hút xách, ma túy, mại dâm, tham nhũng, cướp giật, bóc lột... tạo nên mối lưu tâm trăn trở cho các nhà lãnh đạo cũng như cho toàn nhân loại.

Một cách nào đó, con người đã đi lệch con đừng của Thiên Chúa, đánh mất sự quân bình giữa hai thái cực : một bên là tâm linh và bên kia là thể xác. Chính vì sự mất quân bình ấy, con người cảm thấy đau khổ, mất tự do và không còn có đời sống thoải mái (trong trật tự của Thiên Chúa). Con người bị giam hãm, chịu cảnh tù đày giữa thế giới bao la rộng lớn, giữa khung trời cao vút.

Đức Giáo Hoàng Gioan Phaolô II từng khuyến cáo nhân loại hãy đứng dậy, hãy vùng lên thoát khỏi sự kiềm tỏa của nỗi kinh hoàng sợ sệt, để trở về nguồn tức là trở về với Đấng đã dựng nên muôn vật. Đó là chân lý mà các nhà hiền triết như Lão Trang, Lão Tử đã hội ngộ trùng phùng với giáo huấn của các Giáo phụ trong Hội Thánh. Còn đối với cá nhân mỗi người, chúng ta đã làm và đang làm gì để giúp ích cho Giáo Hội cũng như xã hội được đứng lên lập lại sự thăng bằng giữa hai lĩnh vực : Tinh Thần và Vật Chất ? Đó là ý thức được sự giới hạn và bất toàn của mình : sai sót, bất cẩn…, để sửa lỗi, xin ơn tha thứ và hoán cải.

E. Trúc Giang, SPC